Mindmaps zijn schematische voorstellingen van een onderwerp en alles wat erbij gehaald kan worden (een kaart dus van je gedachten). Leuk om te weten: een van de meest simpele mindmaps is de klasseplattegrond, die docenten aan het begin van het jaar gebruiken om de namen van hun leerlingen snel te leren.

Tegenwoordig is mindmaps maken een hele kunst. Het is een soort boom met hoofd- en zijtakken aan de boomstam. Het is een eenvoudige manier om informatie op te slaan waarbij je gebruik maakt van zoveel mogelijk hersencapaciteit. Dat laatste wil zeggen dat je zowel de linkerhelft als de rechterhelft gebruikt. Dingen leren is niet alleen van buiten leren, ook verbanden zien en in gedachten blijven leggen hoort bij de verwerking van informatie. (Bij het aanleren van dingen wordt vooral de linkerhersenhelft aangesproken. Dat komt omdat we veel leren met behulp van getallen, woorden en lijstjes. Door ook de rechterhersenhelft in te zetten voor beeld, verbanden, relaties, etc. onthoud je veel gemakkelijker alles wat met je onderwerp te maken heeft.)

De hele wereld om je heen zit in je hoofd in hersencellen opgeslagen en heeft verbindingen naar elkaar toe. De vorm van een gezicht of de stem van iemand maakt dat je mensen snel kunt herkennen. Zelfs geuren kunnen verbindingen in je hoofd tot stand brengen die je in de kindertijd terug plaatsen in een bepaalde ruimte of op een bepaalde plaats.

Bij mindmaps gaat het natuurlijk niet om de geuren zelf maar om begrippen, woorden en beelden.

Hoe je te werk moet gaan:

 1  Bij de start leg je een leeg A4-velletje neer op ‘landscape’ (horizontaal). In het midden schrijf je het hoofdonderwerp op. Dat kan de titel van het hoofdstuk zijn of het onderwerp dat je verder gaat uitdiepen. Van hieruit worden alle verdere verbindingen (associaties)  gemaakt.

 2  Naar de zijkanten van je A4-tje maak je verbindingen naar deelonderwerpen. Er zijn verschillende deelonderwerpen en deze zullen in het begin niet zoveel met elkaar te maken hebben. Kijk dus welke verschillende richtingen je met je onderwerp uit kunt gaan.

 3  Je kunt voor de afzonderlijke deelonderwerpen steeds een andere kleur kiezen. Dat werkt overzichtelijk. Werk ook met de klok mee want samen met de verschillende kleuren onthoud je de uiteindelijk je mindmap zo het beste.

Hieronder zie je een eenvoudige mindmap zonder illustraties.

 4  Je kunt je mindmap uitbreiden met tekeningen, vormen en allerlei andere illustraties. Alles wat bijdraagt aan het beter verwerken en onthouden van informatie, is welkom. Al moet je wel een beetje de tijd dat je bezig bent met het maken van een mindmap bewaken. Het maken van een mindmap moet relatief niet veel meer tijd gaan kosten dan het leren van een toets zoals je dat voorheen gewend was.

 5  Beperk je niet in je fantasie. Jouw verbinding of associatie met iets is een andere dan die van je klasgenoot. Ieder leert het beste op zijn eigen manier.

 6  Als je begrippen tegenkomt die je (in de les) moeilijk vindt, dan kun je ze wat groter schijven. Telkens als je je mindmap overkijkt, neem je die begrippen beter in je op.

 7  Maak je mindmap zo groot en uitgebreid als je zelf wil. Haal er niet van alles bij wat niet nodig is voor je kennis op school, voor bijvoorbeeld het leren van een toets. Moeilijke woorden bijvoorbeeld, die je toch niet hoeft te kennen.

 8  Soms wordt er in de klas aandacht besteed aan het maken van een mindmap. Leerlingen kijken dan graag ‘bij elkaar af’. Bij het maken van mindmaps heeft dat helemaal geen zin. Mindmaps zijn individueel en dus origineel! De ene mindmap hoeft daarom ook niet beter of slechter te zijn dan de andere.

 9  Mindmaps kun je gebruiken om de leerstof van een hoofdstuk op een rijtje te zetten (achteraf) maar ook als beginsituatie is het een handig hulpmiddel. Wat weet je bijvoorbeeld al van een bepaald onderwerp af voordat het hoofdstuk behandeld gaat worden.

De Mindmaps die op deze pagina staan, zijn gemaakt met behulp van de App SimpleMind.

Op YouTube zijn clips te vinden die meer uitleg en voorbeelden geven van hoe je snel te werk kunt gaan.