We leren over een stuk cultuur binnen een groep chimpansees. De meest bekende groep ter wereld is die van Burgers' Zoo te Arnhem.

Dieren die voorwerpen gebruiken om een doel te bereiken, hebben een zekere mate van intelligentie. Van apen is bijvoorbeeld bekend dat ze stokken gebruiken om mieren uit een holle boomstam te halen. De chimpansee hier op de foto gaat met een tak het water in om wat eetbare blaadjes te bemachtigen.

Wanneer ook een aap het idee krijgt, dat het allemaal makkelijker kan, dan probeert hij het uit ook. Alleen, de gracht is diep en chimpansees kunnen niet zwemmen. Toch maar even proberen of je er bij kunt ......

Dan toch maar de stok gebruiken. Misschien heeft het trouwens heel veel tijd gekost om een dergelijke stok te vinden op het terrein. Dat is op het moment van vinden dan een ding van ongelooflijke waarde. Het betekent in zijn geval: "bij extra voedsel kunnen".

In de buurt zijn er andere chimpansees die het soms met lede ogen moeten aanzien. Een groepsgenoot heeft extra eten en dat wilde hij nou net ook!

In de tussentijd gaan de pogingen op bij de blaadjes te komen, gewoon verder.

Toch nog eens proberen.

Wanneer de blaadjes dichtbij genoeg zijn, is het rijken met een arm voldoende om erbij te kunnen. Maar er wordt wel het contact met de vaste oever bewaard, want je zou er toch zomaar eens in kunnen vallen...

Een tak met verse, groene blaadjes. Het moet een geweldig overwinningsgevoel geven als na bijna 10 minuten aanmodderen dit het resultaat is.

Wanneer andere chimpansees in de gaten hebben dat het gelukt is, proberen ze er een graantje van mee te pikken. Er wordt liefkozend naar de aap met de blaadjes gekeken. Maar die geeft geen krimp. Onverstoorbaar peuzelt hij de blaadjes op. Hij geeft niets af.

Het is wachten op een kleine bijdrage. Maar die blijft uit. Er wordt zelfs een hand uitgestoken, maar ook dit bedelgedrag haalt niets uit.

De blaadjes smaken uitstekend maar niemand krijgt iets.

De vierde verdwijnt maar weer snel. De uit het water geviste tak met blaadjes is bijna leeggegeten.

De anderen blijven totdat het laatste blaadje naar binnen is gewerkt. Ze krijgen niets!

het is over

Wat gedurende al die tijd dat we aan het kijken waren opviel was dat de apen geduldig bleven wachten. Sprake van jaloezie? Vast wel, maar ieder kende zijn of haar plaats. Er werd niets van de ander afgepakt en er kwam (deze keer) geen ruzie over. Een bijzondere voorstelling.

deze bijdrage

Met dank aan natuurfotograaf en vakcollega Gus Thelissen van het Pax Christi College te Druten.

Hij maakte de serie over de chimpansees van Burgers' Zoo.